In deze editie van Leidschrift staat het thema ‘politieke religie en religieuze politiek’ centraal. Het snijvlak van politiek en religie wordt hierin belicht; politieke leiders die niet alleen een religieuze vormentaal overnemen maar ook een quasireligieus programma ontvouwen. Het thema is gebaseerd op een theorie van Emilio Gentile, die hij beschrijft in het boek Politics as Religion (Princeton 2006). Het gebruik van religieuze tactieken in de seculiere politiek is onderdeel van zijn theorie. Het klinkt als een tegenstrijdigheid: religie en seculiere politiek lijken mijlenver van elkaar verwijderd. Echter, religieuze tactieken hoeven niet direct ontleend te zijn aan een specifieke religie. Bij religieuze tactieken moet u in deze context denken aan door de staat geregisseerde persoonsverheerlijking en het van bovenaf bepalen van een algemeen aanvaarde historie. De contemporaine historie kent verschillende voorbeelden van seculiere staatsvormen die zich ontvouwden tot een politieke religie. Het Italiaanse fascisme van Benito Mussolini is daar één van, maar er zijn meer politieke religies aan te wijzen, zoals het nazisme en leninisme. Politieke religie beperkt zich niet tot Europa. Ook daarbuiten, zowel in het verleden als hedendaags, zijn politieke religies te bekennen. Historische voorbeelden zijn het maoïsme in China of het regime van Fidel Castro in Cuba. In dit thema beoogt Leidschrift de nadruk te leggen op verschillende gebieden en tijden om zo niet slechts Europese en Noord-Amerikaanse onderwerpen te belichten.
 
Wij streefden ernaar een lijn te trekken van de oudheid naar de moderne tijd en aan te tonen dat religieuze tactieken altijd gebruikt zijn om politieke macht te legitimeren. Gedurende de creatie van deze bundel is echter gebleken dat het niet zo eenvoudig is een moderne theorie als deze toe te passen op het verre verleden. Politiek en religie waren in het verre verleden dusdanig in elkaar verweven dat het onmogelijk is onderscheid te maken tussen de beide concepten. Enerzijds bevestigt dit de hypothese, anderzijds is de interactie tussen de twee in de moderne tijd in veel opzichten beduidend anders dan ervoor. Desondanks zijn wij overtuigd dat de artikelen in deze bundel een breder inzicht geven in de rol die ‘religie’ doorgaans heeft gespeeld in de politiek.
 
ARTIKELEN
Roger Griffin, ''Religious politics': A Concept Comes of Age'
Raymond Buve, 'De Mexicaanse Revolutie: de constructie van een politieke religie en daarbij passende geschiedenis'
Boudewijn Walraven, ''Onze Vader' in Noord-Korea. Religieuze elementen in de Noord-Koreaanse staatsideologie'
Aike P. Rots, 'Staatscultus of natuurverering? 'Shinto', 'religie' en politieke ideologie in de moderne Japanse geschiedenis'
Irina Morozova, 'Islam and Politics of Late Socialism in Central Asia'
Gabrielle van den Berg, 'Hoe is Iran sji’itisch geworden? Religie en politieke legitimatie in vroegmodern Iran'
Carine van Rhijn, ''Wie niet corrigeert, regeert niet.' Politiek en religie rond het jaar 800'
Kim Beerden, 'Antieke besluitvorming: met het oog op de toekomst'