Al lange tijd was de redactie van Leidschrift van plan om een themanummer uit te brengen waarin de theorie van de geschiedenis behandeld zou worden. Om niet te verzanden in weinig vruchtbare abstracte geschiedfilosofische discussies werd er gekozen voor een concrete invulling van dit thema: de geschiedenis van het politieke denken.
De geschiedenis van het politieke denken – breder gesteld de ideeëngeschiedenis – onderscheidt zich door haar interdisciplinariteit van de andere historische subdisciplines. Niet alleen historici, maar ook filosofen en politieke wetenschappers tonen interesse voor dit vakgebied. Mede omdat er de afgelopen vijftig jaar een uitgebreide discussie is gevoerd over de grondslagen en methode van de geschiedenis van het politieke denken, was dit onderwerp bij uitstek geschikt om de waarde van de theorie van de geschiedenis voor de historicus te illustreren.
Zowel gerenommeerde historici als jonge onderzoekers hebben bijdrages geleverd aan dit nummer. Dit leverde interessante historische studies naar het politieke denken in het verleden op, maar ook de verschillen in methodologie van de auteurs komen duidelijk naar voren. De historiografische inleiding van Jacques Bos, waarin de belangrijkste lijnen in het theoretisch debat worden geschetst, biedt een waardevolle toegang tot de artikelen.
Inhoud
Jacques Bos, De geschiedenis van het politieke denken. Van canon naar praktijk
Siep Stuurman, How to write a history of equality
Gijs van Andel, Luther op de conferentie van Torgau (26-28 oktober 1530). Een conflict tussen vertogen
Martin van Gelderen, Rebels and royalists. Political and intellectual exchange between the British monarchies and the Dutch Republic (1585-1613)
Matthijs Lok, ‘Op een gelijksoortige klip schipbreuk leiden.’ De politieke argumentatie van voormalige Napoleontische bestuurders in de grondwetscommissie van 1814
Marco de Waard, In de schaduw van John Stuart Mill. Een 19e-eeuwse polemiek over vrijheid, burgerschap en moraal
Wouter-Jan Oosten, Hannah Arendt’s sense of history